Vakıf Üniversitesi Nasıl Kurulur?

Bu yazımızda Vakıf Üniversitesi Nasıl Kurulur? Vakıf Üniversitesini Kimler Kurabilir? Vakıf Üniversitesinin Asgari Mal Varlığı Ne Olmalıdır? gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.

Vakıf Üniversitesini Kimler Kurabilir?

Vakıf Üniversitelerine halk arasında Özel Üniversiteler de denilmektedir. Vakıf Üniversitelerini veya halk arasındaki deyimle Özel Üniversiteleri ancak ve ancak Vakıflar kurabilir. Vakıf Üniversitesi bir vakıf tarafından kurulabileceği gibi birkaç vakfın bir araya gelmesiyle de kurulabilir.

Birden fazla vakfın bir araya gelerek müştereken bir vakıf yükseköğretim kurumu kurmak istemesi halinde, ilgili tüm vakıfların kurulacak yükseköğretim kurumunun bulunacağı il sınırları dahilinde bulunması ve her bir vakfın asgari mal varlığı şartını karşılaması gerekir.

Vakıf Üniversitesinin Kuruluşunda Asgari Mal Varlığı Ne Olmalıdır?

Vakıfların, yükseköğretim kurumu kurma veya diğer ifadeyle Vakıf Üniversitesi kurma başvurularının değerlendirmeye alınabilmesi için asgari net mal varlığı toplamının üniversite için en az 1.668.005.267,50-TL (01.01.2024’den itibaren); meslek yüksekokulu için en az 834.002.663,75- TL (01.01.2024’den itibaren) olması gerekir.

Mal varlığı değeri kriteri bakımından sadece mülkiyetindeki taşınmazlar ile nakdî mal varlığı dikkate alınır. Vakfa veya vakıflara ait olan irtifak, intifa gibi aynî haklar ile Devlet tarafından tahsis edilmiş araziler ve bunların değeri, vakfın malvarlığı tanımının dışında tutulur. Asgari mal varlığının en az yüzde yirmisinin, en fazla ise yüzde ellisinin nakdi mal varlığı olması şarttır. Nakdi mal varlığı için teminat mektubu kabul edilmez.

Vakıflar Mal varlıklarını ve değerlerini yeminli mali müşavir onaylı bilançolarında göstermek zorundadır. Vakıfların Malî durum tespiti, vakfın kuruluşundan itibaren iki yıl geçmiş ise son iki yılın yeminli mali müşavir onaylı yıllık bilançosundan, kuruluş sürecinden itibaren iki yıl geçmemiş ise son durumu gösteren yeminli mali müşavir onaylı geçici bilançolardan yapılır.

Vakıf Üniversitesi Kurumak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Bir yükseköğretim kurumu için gerekli derslik, laboratuar, ofis, kütüphane, spor alanları vb. gibi altyapıyı karşılayacak özkaynağa sahip olan vakıflar yeni bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü veya meslek yüksekokulu kurmak için aşağıdaki belgelerle Yükseköğretim Kuruluna müracaat ederler.

a) Vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların yetkili yönetim organlarının yükseköğretim kurumu kurma konusundaki kararı.
b) Vakıflar Genel Müdürlüğünden alınan, anılan vakfın yükseköğretim kurumu kurabileceğine ve kurulmasını müteakip yeterli mal varlığının mülkiyetini bu yükseköğretim kurumuna bedelsiz devredeceğine ilişkin belge ve amaçları arasında yükseköğretim kurumları kurma yönünde hüküm bulunan vakıf senedinin Genel Müdürlükçe tasdikli bir örneği.
c) Kurulacak yükseköğretim kurumunun;
c.1. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ise hangisi olduğunu ve bunların bünyesinde fakülte, enstitü, yüksekokul, konservatuar veya meslek yüksekokulu olarak hangi yükseköğretim kurumlarının bulunduğunu, kurumun adını, yerini, eğitim-öğretim, mali ve idari konularda uygulayacağı esasları belirten vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların yetkili yönetim organlarının kararı.
c.2. Meslek yüksekokulu ise adını, yerini, açılacak bölüm ve programlarını, öğrenci kontenjanlarını, hangi eğitim-öğretim yılında öğretime başlanacağını belirten vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların yetkili yönetim organlarının kararı.
d) Bina, araç-gereç ve diğer eğitim-öğretim tesis ve malzemelerinin hazır bulunduğunu, hazır olmayanların sağlanması için yeterli kaynağın tahsis edildiğini, bu mal varlığının kurulacak yükseköğretim kurumuna kurulmasını müteakip eğitim-öğretim faaliyetine başlamadan önce en geç üç yıl içerisinde tahsis edileceklerin tahsis edileceğine, mülkiyeti devredileceklerin devredileceğine ilişkin yetkili organların noter onaylı kararı ve bununla ilgili belgeler.
e) Taahhütleri arasında, bir üniversite kurulması için mülkiyeti devredilecek asgari düzeyde yeterli mal varlığı dışında emlak ve mallar varsa bunlara ilişkin kira, aidat ve benzeri her türlü ödemelerin kurucu vakıf tarafından karşılanıp ödeneceğinin taahhüt edilmiş olması ve bu ödemelerin kurucu vakfın uhdesinde kalan taşınır ve taşınmaz mal varlığı ile karşılanabilecek durumda olması.
f) Kurulacak yükseköğretim kurumlarına bağlı birimlerden her birinin, ilk defa hizmete gireceği yıla ait her çeşit cari masrafların, on iki aylık tutarının beyanı ile, bunların en az % 20’sini karşılayacak taşınır ve taşınmaz malların, ekonomik değerleri olan bir hakkın veya gelirin mevcut olduğunu ve bunların yükseköğretim kurumuna tahsis edildiğini veya yükseköğretim kurumunun mamelekine gireceğini gösterir belge ile vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların son iki yıllık bilançoları.
g) Kurulacak yükseköğretim kurumunun tüzel kişilik kazanmasından sonra en geç üç yıl içinde eğitim-öğretime başlayacağına dair taahhüt belgesi.
h) Vakfın, Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilebilecek mücbir sebepler dışında yükseköğretim kurumunu, tüzel kişilik kazandığı tarihten itibaren üç yıl geçtiği halde açmaması veya açamaması veya açılan birimlerde Yükseköğretim Kurulunca belirlenen yetersizliği bir yıl içinde gidermemesi veya giderememesi, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine ve tespit edilen esaslara aykırı hareket edilmesi, eğitim-öğretime başlandıktan sonra en çok üç yıl içinde eğitim-öğretim düzeyinin bulunduğu ildeki, o ilde yoksa Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek en yakın ildeki, Devlet üniversitesinin eğitim-öğretim düzeyine ulaşmaması ve bunun düzeltilmesi için yapılan uyarıya rağmen bir yıl sonunda istenilen seviyeye ulaştırılmaması; Devletin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhinde faaliyette bulunulması, Atatürk ilkeleri ve inkılapları ile özellikle laiklikle bağdaşmayan bir durumun uyarıya rağmen sürmesi hallerinde, 2547 sayılı Kanun’un Ek-3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükmüne göre yükseköğretim kurumuna tahsis edilen taşınır ve taşınmaz malların ve hakların vakıfça belirlenen bir yükseköğretim kurumuna devrini peşinen kabul ettiğine dair taahhüt belgesi ve bu taahhüdün, belirlenen yükseköğretim kurumunun yetkili organınca kabul edildiğine dair karar örneği.
i) Vakıf yönetim organı dışında yükseköğretim kurumunun mütevelli heyetinin yediden az olmamak üzere kaç kişiden oluşacağını, mali ve idari konularda mütevelli heyet ve dışındaki organlardan hangisinin karar almaya yetkili olduğunu belirten vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların yetkili yönetim organlarının kararı ve mütevelli heyet üyelerinin özgeçmişlerini belirten belgeler.
j) Kurulacak yükseköğretim kurumunun:
j.1 Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü olması halinde; kriterleri Yükseköğretim Kurulunca belirlenen, 5 yıllık hedefini, gelir ve giderlerini, mevcut ve 5 yıl içerisinde tamamlanacak imkanlarını, kurulacak üniversiteye alınacak öğrenci sayısının yıllara ve bölümlere göre dağılımını, fakülte ve enstitülerin hangi tarihte faaliyete geçirileceğini, araştırma ve geliştirme konularında izleyeceği esasları gösterir bir fizibilite raporu.
j.2 Meslek yüksekokulu olması halinde; yerleşim bölgesinin nüfusu, kurulacağı mesleki ve teknik eğitim bölgesinde (METEB) bulunan ortaöğretim kurumlarının ve varsa yükseköğretim kurumlarının niteliği, niceliği, açılacak bölüm ve programlar, öğrenci kontenjanları, hangi eğitim-öğretim yılında öğretime başlanacağı, öğretim üyesi temin ve tedarikine ilişkin planları ile uygulanacak politikalarını ve mesleki ve teknik eğitimin gelişmesine yapacağı katkı konularını içeren fizibilite raporu.
k) Kurulmuş vakıf üniversitelerinde veya yüksek teknoloji enstitülerinde, veya vakıf meslek yüksekokullarına kuruluşları sırasında, bünyelerinde yer alacağı belirtilmiş olanlar dışında yeni bir birim kurulması için Yükseköğretim Kuruluna yapılacak başvuruya yukarıda a,c,d,e, ve i fıkralarındaki belgeler eklenir.
l) Eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kullanılacak taşınmazlara ilişkin noter onaylı tapu örnekleri ile tapu üzerinde herhangi bir şerh, ipotek veya haciz bulunmadığına ilişkin noter onaylı tapu takyidat belgeleri, Sermaye Piyasası Kurulu lisanslı en az iki farklı gayrimenkul değerleme şirketi tarafından SPK mevzuatına uygun olarak hazırlanmış ekspertiz raporları, yetkili mercilerden alınmış ve onaylanmış deprem analiz raporları, yapı kullanım durumunu ve imar durumunu (imar planında eğitim alanında bulunması, arazi olması halinde imar uygulaması yapılmış ve yapılaşmaya haiz olması) gösterir ilgili kurumlardan alınmış belgelerin aslı,
m) Kurucu vakfın yapmayı taahhüt ettiği bütün masraflar için mevcut kaynaklarını gösterir belgeler; yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve gelir-gider tabloları, banka hesap bilgileri, banka(lar)dan alınmış yazılar ve imza sirküleri, varsa şirketlere ait Ticaret Sicil Gazetesi ve beyannameleri ile şirket gelirleri,
n) Kurulacak yükseköğretim kurumlarına bağlı birimlerden her birinin ilk defa hizmete gireceği yıla ait her çeşit cari masrafların on iki aylık tutarının %20 sine karşılık gelecek tutarın beyanı ve bu tutara ilişkin ekte yer alan formatta alınmış kesin ve süresiz teminat mektubunun aslı,
o) Kurulacak bağımsız vakıf meslek yüksekokullarında, eğitim ve öğretime başladıktan sonra ilk mezunlarını verene kadar 2 yıl süre ile vakıf üniversiteleri için ise eğitim ve öğretime başladıktan sonra bünyesindeki programlardan eğitim süresi en uzun olanı ilk mezunlarını verene kadar 4-6 yıl süreyle meslek yüksekokulu programları dâhil tüm programlar için hesaplanan yıllık toplam cari giderin %20’sinin kurucu vakıf tarafından karşılanacağı ancak bu katkıya rağmen gelir gider farkı arasında açık bulunması halinde açık kalan kısmın da ayrıca ödeneceği; ilk mezunların verilmesinden sonraki dönemlerde ise yükseköğretim kurumunun gelirlerinin giderlerini karşılayamadığı hallerde eksik kalan kısmın kurucu vakıf tarafından ödeneceği taahhüdünü içeren noter onaylı karar,
p) Vakıf yükseköğretim kurumu bünyesinde tıp fakültesi kurmak isteyen vakfın, 2547 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesinin (e) bendinde belirtilen şartları haiz, kendi mülkiyetinde yapacağı hastaneye ait ön izin belgesi veya bu şartlara haiz, mevcutta faaliyet gösteren bir hastanenin, tıp fakültesi kurulmasını takiben üniversiteye devredileceğine dair belgeler,
q) Vakıf yükseköğretim kurumu mütevelli heyetinin; ilgili mevzuata uygun olarak yediden az olmamak üzere kaç kişiden oluşacağını, mali ve idari konularda mütevelli heyet ve dışındaki organlardan hangisinin karar almaya yetkili olduğunu belirten vakfın veya müşterek hareket eden vakıfların yetkili yönetim organlarının noter onaylı kararı ve mütevelli heyet üyelerine ait Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen formatta ıslak imzalı özgeçmiş, nüfus cüzdanı fotokopisi, son mezuniyet durumunu gösterir belge, arşiv kaydının da sorgulandığı adli sicil belgesi, Devlet üniversitesinde görevli üyeler için üniversitesinden alınmış izin yazısı,
r) Akademik birimler, öğretim elemanı sayıları, öğrenci sayıları, burs ve indirim oranları, bütçe, öğretim elemanı ve idari personel giderleri, öğrenci gelirleri, diğer gelir ve giderler ile ilgili mali durum bilgileri, açık ve kapalı alanların toplamı, eğitim ve öğretim alanları, kütüphane ve sosyal tesisler ile ilgili mekân bilgileri, araştırma ve geliştirme konularında izlenecek esasları gösterir en az beş yıllık süreyi kapsayan fizibilite raporu.
s) Bir Devlet Üniversitesinden garantör olduğuna dair alınacak yazı

Kurulacak Vakıf Üniversitesinin YÖK Tarafından Değerlendirilmesi

Vakıf yükseköğretim kurumu kuruluşuna ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin uygun formatta hazırlanmadan eksik evrak ile yapılan başvurularda, eksikliklerin giderilmesi için ilgili vakfa üç ay süre tanınır. Tebliğ tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde ilgili vakıf tarafından eksikliklerin tamamlanmaması halinde, dosya iade edilerek başvuru işlemi reddedilir. Ancak yapılan ilk incelemede, asgari malvarlığı şartının sağlanmadığının anlaşılması durumunda üç aylık süre beklenilmeksizin başvuru işlemi doğrudan reddedilir.

Başvuru dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin tam olduğunun anlaşılması durumunda, kurulması planlanan yükseköğretim kurumunun eğitim ve öğretim alanında Yükseköğretim Kurulunca yerinde inceleme yapılır.

Kurulması planlanan yükseköğretim kurumuna ilişkin bilgi, belgeler ve yerinde inceleme neticesinde oluşan kanaati içeren rapor, Yükseköğretim Genel Kuruluna sunulur ve kurucu vakıf, kurulması talep edilen vakıf yükseköğretim kurumuna ilişkin Yükseköğretim Genel Kuruluna sunum yapması için davet edilir.

Vakıf Üniversitesinin Kurulması

Vakıf üniversiteleri kanunla kurulabilir. Anayasa’nın 130 ncu maddesine göre vakıf üniversiteleri kamu tüzel kişiliğine ve akademik özerkliğe sahip olmakla birlikte, devletin gözetim ve denetimi altında faaliyette bulunurlar.

Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları, mali ve idari konuları dışındaki akademik çalışmaları, öğretim elemanlarının sağlanması ve güvenlik yönlerinden, Devlet eliyle kurulan yükseköğretim kurumları için Anayasada belirtilen hükümlere tabidir.

SORU SORMAK için lütfen linke tıklayıp açılan sayfada sorunuzu sorunuz.

WEB sitemizde yer verilen açıklamalarımız, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde olmayıp, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. İşbu web sitesinin içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Vakıf, İktisadi İşletme, Vakıf Üniversitesi, Aile Vakfı, Yardımlaşma Vakfı Nasıl Kurulur? Vakıflar Vergi Muafiyetini Nasıl Alır?

Nasıl Kurulur?

Vakıf, Vakıf İktisadi İşletmesi ve Vakıf Üniversitesi'nin kuruluş işlemleri İle ilgili ayrıntılı bilgilere buradan Ulaşabilirsiiniz.
Devamını Oku

Makaleler & Duyurular

Vakıflarla ilgili mali, idari ve mevzuat konularında yazılmış makalelere bu sayfadan ulaşabilirsiniz...
Devamını Oku

Sorular & Cevaplar

Aklınıza takılan tüm soruları kolay soru, zor soru demeden sorabilirsiniz. Sorularınıza en kısa sürede cevap verecektir.
Devamını Oku

Vakıflarla İlgili Mevzuat

Vakıflarla İlgili kanun, yönetmelik ve tüzük Hepsi bir arada..
Devamını Oku
Tüm bu sebeplerden dolayı bu sayfada sivil toplum kuruluşlarının en önemlilerinden vakıflarımızı tanıtmaya çalışacağız. Onun için her hafta vakıflarımızı tanıyalım sayfamızda faaliyetleri ile öne çıkan vakıflarımızdan birini tanıtacağız. Faydalı olması dileği ile…

Vakıflarımızı Tanıyalım

Bu sayfada her hafta bir vakfımızı tüm yönleriyle tanıtıyoruz...
Devamını Oku

Türkiye'deki Vakıflar

Türkiye'de faaliyet gösteren vakıflar... İl, il, adresleri ve telefon numaraları
Devamını Oku